DOANH NGHIỆP LỮ HÀNH VÀ BÀI TOÁN THUẾ: RỦI RO NÀO ĐANG RÌNH RẬP?

Trong bối cảnh ngành du lịch phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, nhiều doanh nghiệp lữ hành bắt đầu tăng tốc mở rộng hoạt động. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển là loạt rủi ro tiềm ẩn về thuế – từ việc kê khai sai doanh thu, sử dụng hóa đơn đầu vào không hợp lệ, đến việc bị loại chi phí do thiếu chứng từ hợp lệ. Đặc biệt, các khoản chi tour, vé máy bay, khách sạn, hoa hồng... nếu không được xử lý đúng chuẩn sẽ dẫn đến nguy cơ bị truy thu và xử phạt. Bài viết dưới đây sẽ phân tích những điểm “nóng” về thuế mà doanh nghiệp lữ hành cần đặc biệt lưu ý để bảo vệ mình trước các đợt thanh – kiểm tra sắp tới.

Vì sao ngành lữ hành dễ bị kiểm tra thuế?

Ngành lữ hành là lĩnh vực đặc thù với nhiều chi phí lớn, đa dạng hóa đơn chứng từ liên quan đến các dịch vụ ăn uống, vận chuyển, lưu trú, hoa hồng môi giới,... Hơn nữa, các doanh nghiệp lữ hành thường giao dịch với nhiều nhà cung cấp ở nhiều tỉnh thành, thậm chí quốc tế, khiến việc quản lý và kiểm soát hồ sơ thuế trở nên phức tạp. Do đó, ngành này dễ bị cơ quan thuế thanh tra, kiểm tra nhằm phòng ngừa gian lận, thất thu ngân sách.

Các loại thuế doanh nghiệp lữ hành phải chú ý

Thuế giá trị gia tăng (VAT)

Doanh nghiệp lữ hành phải kê khai, nộp thuế VAT trên các dịch vụ cung cấp theo quy định tại Luật Thuế Giá trị gia tăng 2008 (sửa đổi 2013). Theo đó, các dịch vụ như vận chuyển, lưu trú, ăn uống, du lịch trọn gói đều thuộc đối tượng chịu thuế VAT với mức thuế suất phổ biến là 8%, trừ một số ngành như ngân hàng, bảo hiểm là 10%.

Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)

Theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2008, doanh nghiệp lữ hành phải xác định thu nhập chịu thuế và thực hiện kê khai, nộp thuế TNDN hàng năm. Việc phân bổ chi phí hợp lý, chứng minh nguồn gốc hợp pháp của chi phí là yêu cầu quan trọng để xác định chính xác khoản thuế này.

Thuế nhà thầu

Trường hợp doanh nghiệp lữ hành sử dụng dịch vụ hoặc mua hàng hóa từ nhà thầu nước ngoài, theo quy định tại Thông tư 103/2014/TT-BTC và các văn bản liên quan, phải thực hiện kê khai và nộp thuế nhà thầu đối với các khoản chi này.

Những rủi ro thuế phổ biến trong ngành du lịch – lữ hành

• Hóa đơn đầu vào không hợp lệ: Các hóa đơn liên quan dịch vụ ăn uống, vé máy bay, khách sạn nếu không có đủ thông tin pháp lý hoặc hóa đơn hợp lệ sẽ bị loại trừ khi tính chi phí được trừ.
• Không chứng minh được chi phí liên quan hoạt động kinh doanh: Nhiều doanh nghiệp sử dụng chi phí cá nhân, không có hợp đồng, biên bản nghiệm thu,... dẫn đến việc chi phí không được công nhận khi quyết toán thuế.
• Chi hoa hồng, quà tặng không có chứng từ hợp lý: Hoa hồng môi giới, quà tặng khách hàng nếu không có hóa đơn hợp lệ sẽ bị loại khỏi chi phí hợp lệ.
• Dịch vụ tour nước ngoài không kê khai thuế nhà thầu: Nhiều doanh nghiệp chưa thực hiện đúng nghĩa vụ thuế với các khoản chi dịch vụ nước ngoài, dễ bị truy thu thuế nhà thầu.
• Sử dụng “hóa đơn thuê” hoặc kê khai VAT sai thời điểm: Hành vi thuê hóa đơn để hợp thức hóa chi phí bị cấm và bị xử phạt nghiêm theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP.

Các lỗi thường gặp khi kê khai thuế trong doanh nghiệp lữ hành

• Không phân biệt rõ ràng chi phí được tính vào thuế TNDN và chi phí loại trừ dẫn đến kê khai sai.
• Gộp chung doanh thu và chi phí không đúng kỳ kế toán, ảnh hưởng đến số liệu báo cáo.
• Không nộp tờ khai thuế đúng hạn, đặc biệt đối với doanh thu từ khách quốc tế làm tăng rủi ro bị xử phạt.

Quy định mới cần lưu ý từ năm 2025

• Nghị định 12/2025/NĐ-CP: Hướng dẫn chi tiết về hóa đơn, chứng từ trong lĩnh vực dịch vụ, đặc biệt chú trọng quản lý hóa đơn điện tử và dữ liệu giao dịch.
• Thông tư 19/2025/TT-BTC: Quy định chi tiết về các khoản chi phí được trừ trong doanh nghiệp lữ hành, giúp doanh nghiệp có căn cứ pháp lý rõ ràng trong kê khai.
• Điều chỉnh quy trình thanh – kiểm tra ngành du lịch nhằm tăng cường kiểm soát chi phí, hóa đơn không hợp lệ và đảm bảo tính minh bạch.

Doanh nghiệp cần làm gì để giảm thiểu rủi ro thuế?

• Soát xét hồ sơ chi phí, hóa đơn đầu vào định kỳ để phát hiện và khắc phục kịp thời những sai sót.
• Xây dựng quy trình lưu trữ chứng từ hợp lý theo quy định tại Luật Quản lý thuế 2019, tránh mất mát hoặc thiếu sót tài liệu.
• Đào tạo kế toán, nhân viên kinh doanh hiểu rõ quy định thuế để thực hiện đúng quy trình kê khai, báo cáo.
• Chủ động làm việc với cơ quan thuế khi có vấn đề phát sinh để được hướng dẫn xử lý kịp thời, tránh rủi ro pháp lý.

Kết luận

Ngành lữ hành đang hồi phục và phát triển mạnh mẽ, tuy nhiên doanh nghiệp phải nhận thức rằng việc phát triển kinh doanh cần song hành cùng việc tuân thủ pháp luật thuế. Chuẩn hóa hồ sơ, hóa đơn và thường xuyên cập nhật quy định mới là yếu tố then chốt để doanh nghiệp tránh bị truy thu, xử phạt, đồng thời nâng cao uy tín và bền vững trên thị trường.