Chính sách mới về quỹ đất nhà ở xã hội đã được ban hành, mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức cho thị trường bất động sản. Cùng tìm hiểu chi tiết những thay đổi nổi bật và tác động của chúng đến người dân và doanh nghiệp qua bài viết sau.
1. Quy định mới về quỹ đất nhà ở xã hội
Trách nhiệm của UBND cấp tỉnh
Theo quy định tại Điều 83 Luật Nhà ở 2023, UBND cấp tỉnh phải thực hiện các nhiệm vụ sau để đảm bảo đủ quỹ đất nhà ở xã hội:
- Lập kế hoạch và bố trí quỹ đất: Quỹ đất này phải được xác định trong chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh đã được phê duyệt.
- Xây dựng quỹ đất độc lập hoặc tích hợp:
- Dành riêng một quỹ đất độc lập để phát triển nhà ở xã hội.
- Lồng ghép quỹ đất trong phạm vi các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại.
Quy định về tỷ lệ quỹ đất tại các dự án thương mại
- Đối với các đô thị loại đặc biệt, loại I, II và III, UBND cấp tỉnh có thẩm quyền quyết định tỷ lệ quỹ đất mà chủ đầu tư dự án thương mại phải dành để xây dựng nhà ở xã hội.
- Trong trường hợp không thể bố trí quỹ đất phù hợp, chủ đầu tư được phép thay thế bằng việc đóng góp tiền. Số tiền này phải tương đương giá trị của phần quỹ đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật.
Tăng cường trách nhiệm của chủ đầu tư
- Chủ đầu tư bắt buộc phải dành một phần diện tích đất trong dự án để phát triển nhà ở xã hội. Điều này nhằm đảm bảo cân đối giữa phát triển nhà ở thương mại và nhà ở xã hội trong cùng một khu vực.
- Nếu không thực hiện được, chủ đầu tư phải đóng góp tài chính để chính quyền địa phương đầu tư phát triển quỹ đất nhà ở xã hội tại các khu vực khác.
2. Đảm bảo kết nối hạ tầng kỹ thuật và xã hội
Yêu cầu về tính đồng bộ hạ tầng
Để đảm bảo quỹ đất nhà ở xã hội được sử dụng hiệu quả, các yêu cầu về kết nối hạ tầng kỹ thuật và xã hội được quy định chặt chẽ như sau:
- Hạ tầng kỹ thuật: Quỹ đất phải được kết nối đầy đủ với hệ thống giao thông, cấp nước, thoát nước, điện lưới và các tiện ích công cộng khác.
- Hạ tầng xã hội: Khu vực quỹ đất nhà ở xã hội cần gần các dịch vụ thiết yếu như trường học, bệnh viện, chợ và khu vui chơi, đảm bảo điều kiện sống tốt nhất cho người dân.
Trách nhiệm của UBND cấp tỉnh
- UBND cấp tỉnh phải đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật ngoài phạm vi các dự án nhà ở xã hội.
- Đảm bảo sự phối hợp giữa chính quyền và doanh nghiệp trong việc phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng.
3. Lựa chọn hình thức đóng góp của chủ đầu tư
Chính sách mới linh hoạt hơn trong việc cho phép chủ đầu tư lựa chọn cách đóng góp khi tham gia vào các dự án nhà ở thương mại liên quan đến quỹ đất nhà ở xã hội:
Bố trí quỹ đất trong dự án
- Chủ đầu tư phải dành một phần diện tích đất trong dự án nhà ở thương mại để phát triển nhà ở xã hội.
- Diện tích này phải được đầu tư hạ tầng kỹ thuật cơ bản trước khi bàn giao cho dự án nhà ở xã hội.
Đóng góp tài chính thay thế
- Nếu không thể bố trí quỹ đất, chủ đầu tư có thể đóng góp một khoản tiền tương ứng với giá trị phần đất đã đầu tư hạ tầng.
- Khoản tiền này sẽ được UBND cấp tỉnh sử dụng để phát triển nhà ở xã hội tại các khu vực phù hợp khác.
4. Kế hoạch và ngân sách hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội
Xác định nhu cầu và lập kế hoạch
UBND cấp tỉnh phải xây dựng kế hoạch chi tiết nhằm đáp ứng nhu cầu nhà ở xã hội trên địa bàn, bao gồm:
- Xác định rõ số lượng và diện tích đất cần thiết để phát triển nhà ở xã hội.
- Xây dựng các chương trình dài hạn nhằm phát triển quỹ đất và đảm bảo nguồn cung nhà ở xã hội.
Ngân sách và hỗ trợ tài chính
- Ngân sách địa phương: UBND cấp tỉnh cần báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp để phân bổ ngân sách cho việc:
- Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại các khu vực được quy hoạch.
- Đầu tư hạ tầng kỹ thuật cho các dự án nhà ở xã hội.
- Hỗ trợ doanh nghiệp: Doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội được hưởng các chính sách ưu đãi như miễn giảm tiền sử dụng đất, vay vốn lãi suất thấp, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp.
5. Ý nghĩa và tác động của chính sách mới
Đối với người dân
- Chính sách giúp tăng nguồn cung nhà ở xã hội, đảm bảo người thu nhập thấp, công nhân, người lao động tiếp cận được nhà ở với giá hợp lý.
- Hệ thống hạ tầng đồng bộ sẽ cải thiện chất lượng sống cho các nhóm đối tượng thụ hưởng.
Đối với doanh nghiệp
- Doanh nghiệp được khuyến khích tham gia phát triển nhà ở xã hội thông qua các ưu đãi tài chính và hỗ trợ pháp lý.
- Tăng cơ hội đầu tư vào các dự án bất động sản gắn với mục tiêu xã hội.
Đối với chính quyền địa phương
- Chính quyền có thêm công cụ để quản lý và phát triển đô thị bền vững.
- Tạo sự cân đối giữa phát triển kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội.
6. Kết luận
Chính sách mới về quỹ đất nhà ở xã hội không chỉ mang lại cơ hội sở hữu nhà ở cho người thu nhập thấp mà còn là bước tiến lớn trong quản lý đất đai và phát triển bất động sản. Việc thực thi chính sách hiệu quả đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng để hướng tới một tương lai phát triển bền vững và công bằng hơn.